Το Botox είναι μια πρωτεΐνη που παράγεται από ένα βακτήριο, το Clostridium Botulinum. Η πρωτεΐνη που χρησιμοποιείται για ιατρική θεραπεία είναι ειδικά επεξεργασμένη και σε καθαρή μορφή.
Το Botox χρησιμοποιείται εδώ και αρκετά χρόνια στην ιατρική αισθητική, στην πρόληψη της γήρανσης, στη τη θεραπεία του στραβισμού, της σπαστικότητας, της υπερβολικής εφίδρωσης, της υπερδραστήριας ουροδόχου κύστης, του βλεφαρόσπασμου καθώς και σε νευρολογικές παθήσεις όπως σε ασθενείς που εμφανίζουν μη φυσιολογικές μυϊκές συσπάσεις, μία κατάσταση που αναφέρεται ως δυστονία.
Πως προήλθε η ιδέα για τη χρήση του Botox στην αντιμετώπιση της ημικρανίας;
Η χρήση του Botox για την ημικρανία προήλθε από τυχαίες παρατηρήσεις στη βελτίωση της ημικρανίας σε γυναίκες που λάμβαναν Botox για αισθητικούς λόγους τη δεκαετία του '80. Η χρόνια ημικρανία είναι συχνή στις γυναίκες ηλικίας 40-50 ετών. Το όφελος αναφέρθηκε στην εταιρεία και σχεδιάστηκαν κλινικές δοκιμές για να διαπιστωθεί αν το Botox μπορούσε πραγματικά να θεραπεύσει την ημικρανία.
Πώς λειτουργεί το Botox;
Τα νεύρα δρουν απελευθερώνοντας δραστικές ουσίες στους στόχους τους όπως τους μύες, τους ιδρωτοποιούς αδένες αλλά και τα αισθητήρια όργανα του δέρματος. Τα μόρια που απελευθερώνονται δεσμεύονται σε υποδοχείς και προκαλούν συγκεκριμένες δράσεις όπως μυϊκή σύσπαση, παραγωγή ιδρώτα και ρύθμιση της αισθητικότητας. Το Botox παρεμποδίζει την επικοινωνία των νεύρων με με τους στόχους τους. Εάν ο στόχος είναι ένας μυς, θα σταματήσει να συστέλλεται. Εάν ο στόχος είναι ένας ιδρωτοποιός αδένας, θα σταματήσει να παράγει ιδρώτα.
Στη χρόνια ημικρανία, γνωρίζουμε ότι τα αισθητικά νεύρα είναι περισσότερο ευαίσθητα. Το botox παρεμποδίζει τη λειτουργία αυτών, και για αυτό έχει μια "ηρεμιστική" επίδραση στον πόνο.
Η επίδραση του Botox στη χάλαση των μυών μπορεί επίσης να παίζει ρόλο, αλλά δεν θεωρείται ότι είναι ο βασικός μηχανισμός για την πρόκληση της ημικρανίας.
Έχει αποδειχθεί ότι το Botox είναι αποτελεσματικό για την πρόληψη των ημικρανιών;
Οι κλινικές δοκιμές απέδειξαν την αποτελεσματικότητα και την ασφάλειά του για τη θεραπεία της χρόνιας ημικρανίας. Το Botox θα πρέπει να προσφέρεται ως θεραπεία σε ανθρώπους που ζουν με χρόνια ημικρανία.
Θα πρέπει να χρησιμοποιείται το Botox σε κάθε άνθρωπο με ημικρανία;
Όχι. Το Botox έχει εγκριθεί για εφαρμογή μόνο στη χρόνια ημικρανία. Η χρόνια ημικρανία είναι η πιο σοβαρή μορφή ημικρανίας. Το 1-2% του πληθυσμού πάσχει από χρόνια ημικρανία. Οι ασθενείς αυτοί έχουν πάνω από 15 ημέρες το μήνα ημικρανία για τουλάχιστον τρεις μήνες,.
Ποια είναι τα αναμενόμενα οφέλη της θεραπείας Botox;
Προσδοκούμε βελτίωση άνω του 50% στη συχνότητα και την ένταση των ημικρανιών. Εάν έχετε για παράδειγμα 20 ημέρες τότε προσδοκούμε να έχετε 10 ημέρες το μήνα ημικρανία μετά τη θεραπεία.
Σε μελέτες σχεδόν το 50% των ασθενών πέτυχαν αυτόν τον στόχο μετά από 6 μήνες θεραπείας, δηλαδή μετά από 2 θεραπείες με Botox.
Μερικοί άνθρωποι βελτιώνονται περισσότερο από άλλους . Το 23% των ασθενών στις επιστημονικές μελέτες βελτιώθηκε κατά 75% (super responders).
Είναι η μείωση της συχνότητας το μόνο όφελος που παρατηρείται με το Botox;
Άλλα οφέλη μπορεί να γίνουν αισθητά από τον ασθενή που λαμβάνει θεραπεία με Botox. Ακολουθούν παραδείγματα:
Οι κρίσεις είναι λιγότερο σοβαρές
Οι κρίσεις ελέγχονται ευκολότερα
Ο "βασικός πονοκέφαλος" ή ο "βασικός πόνος στον αυχένα" είναι λιγότερο έντονος
Η ανοχή στα ερεθίσματα είναι μεγαλύτερη
Ο ασθενή λειτουργεί συνολικά καλύτερα
Ορισμένα από αυτά τα αποτελέσματα μπορεί να παρατηρηθούν με τις πρώτες θεραπείες.
Πόσο καιρό θα πρέπει να δοκιμάσω το Botox για να γνωρίζω αν τελικά θα με βοηθήσει;
Μια δοκιμή 3 κύκλων, ή 9 μηνών είναι λογική. Η επίδραση των θεραπειών Botox σε σχέση με την πρώτη θεραπεία φαίνεται να είναι αθροιστική.
Θα μπορούσε το Botox να βοηθήσει εάν άλλες θεραπευτικές επιλογές δε βοήθησαν;
Ναι. Το Botox έχει διαφορετικό μηχανισμό δράσης από τα φάρμακα που λαμβάνονται από το στόμα. Μελέτες έχουν δείξει όφελος σε ασθενείς που είχαν δοκιμάσει άλλα φάρμακα για την ημικρανία.
Διατηρείται η αποτελεσματικότητα της θεραπεία με Botox με την πάροδο του χρόνου;
Ναι. Για τους περισσότερους ανθρώπους που ανταποκρίνονται στο Botox, το όφελος διατηρείται με την πάροδο του χρόνου. Να θυμάστε ότι η ημικρανία είναι μια ασθένεια με διακυμάνσεις και ότι ακόμη και αν το Botox είναι αποτελεσματικό για εσάς, μπορεί να υπάρχουν περίοδοι που να παραμένετε με τα συμπτώματα παρόντα.